Hoạt động Xếp hạng tín nhiệm thế giới đã có lịch sử phát triển hàng thập kỷ nay. Việc sử dụng công cụ Xếp hạng tín nhiệm (Credit Rating), đã trở thành thông lệ và văn hoá kinh doanh ở hầu hết các nước trên thế giới nhằm minh bạch thông tin giữa các Doanh nghiệp và Nhà đầu tư.
Hiện nay, thế giới có 3 định chế Xếp hạng tín nhiệm quốc tế nổi tiếng là, Standard & Poor’s (S & P), Moody’s và Fitch Rating, được gọi là nhóm (Big Three). Các tổ chức định mức tín nhiệm quốc tế, thường thực hiện Xếp hạng tín nhiệm cho hầu hết các Quốc gia, tập đoàn đa quốc gia và Doanh nghiệp lớn của toàn cầu. Ở các nước có nền kinh tế phát triển, thường có một vài tổ chức Xếp hạng tín nhiệm (Credit Rating Agency -CRA), được Nhà nước cấp Giấy phép hoạt động và quản lý rất chặt chẽ nhằm cung cấp dịch vụ Xếp hạng tín nhiệm cho hệ thống Doanh nghiệp, tổ chức Tài chính và Công cụ nợ, ở thị trường mỗi quốc gia đó.
Theo thông lệ hoạt động của các CRAs thế giới, mỗi quốc gia, một chính quyền địa phương, một tổ chức định chế Tài chính hoặc Doanh nghiệp, đều có thể được định mức tín nhiệm. Thuật ngữ chuyên môn gọi là các Nhà phát hành, có thể tham gia vào nhiều thị trường vốn khác nhau (quốc tế hoặc trong nước).
Đối với các Nhà đầu tư, Xếp hạng tín nhiệm cung cấp cho họ những thông tin tham khảo quan trọng và đáng tin cậy, để có thể quyết định đầu tư (nhà đầu tư chiến lược, hoạt động M&A, trái phiếu, cổ phiếu, hoặc các mục đích kinh doanh khác). Đối với các Ngân hàng Thương mại, thông tin Xếp hạng tín nhiệm doanh nghiệp được xem là kênh tham khảo tin cậy, trong hồ sơ thẩm định tài trợ vốn vay trung và dài hạn. Ngoài ra, thông tin Xếp hạng tín nhiệm sẽ là thông tin hữu ích nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp lần đầu thực hiện IPO tăng cơ hội thành công hơn; đồng thời sẽ giúp cho doanh nghiệp trên sàn dễ dàng thu hút dòng vốn đầu tư trong nước và quốc tế trên thị trường Chứng khoán.
Ở Việt Nam hiện nay, Công ty Cổ phần Sài Gòn Phát Thịnh Rating (Phatthinh Rating) là tổ chức Xếp hạng tín nhiệm độc lập đầu tiên, được Bộ Tài chính cấp Giấy phép hoạt động từ tháng 7 năm 2015 đến nay. Phatthinh Rating cung cấp Sản phẩm dịch vụ phù hợp với thông lệ và chuẩn mực chất lượng của các CRAs Châu Á; đồng thời tuân thủ tuyệt đối nguyên tắc hoạt động Độc lập và Khách quan, Chính trực và Minh bạch; và Quy tắc chuẩn mực đạo đức của Uỷ ban Chứng khoán quốc tế (IOSCO). Trong quá trình hoạt động, Phatthinh Rating đã và đang cung cấp một số Sản phẩm Xếp hạng tín nhiệm và Dịch vụ Doanh nghiệp như:
I. Sản phẩm dịch vụ Xếp hạng tín nhiệm Tổ chức Phát hành (Issuer Credit Ratings):
- Xếp hạng tín nhiệm Doanh nghiệp: Hệ thống các Doanh nghiệp Việt Nam và Đầu tư nước ngoài (FDI).
- Xếp hạng tổ chức Tài chính: Ngân hàng Thương mại; Công ty Bảo hiểm (Nhân thọ và Phi Nhân thọ); Công ty Chứng khoán; Công ty Tài chính; Quỹ Đầu tư.
II. Xếp hạng tín nhiệm Công cụ nợ (Issue Credit Ratings): Trong đó, Công cụ nợ là các sản phẩm tài chính xác lập nghĩa vụ nợ, bao gồm Trái phiếu, Khoản vay vốn và các sản phẩm tài chính có phát sinh nghĩa vụ nợ khác (theo Nghị định Chính phủ số 88/2014/ND-CP).
III. Dịch vụ Báo cáo Đánh giá:
- Đánh giá tín nhiệm (Credit Assessments)
- Đánh giá Ảnh hưởng tín nhiệm (Rating Impact Assessments)
- Đánh giá tín nhiệm đối tác (Private Credit Assessment – PCA)
- Báo cáo thông tin hoạt động và tài chính Doanh nghiệp
Nguyễn Đức Phú
Saigon Ratings
